Իրադարձություններ
Կայացավ Արմինե Հարությունյանի «Հայաստանի նեոլիթ-էնեոլիթյան խեցեղենը (ըստ Արարատյան դաշտի Ակնաշեն և Առատաշեն բնակատեղիների նյութերի)» խորագրով թեկնածուական ատենախոսության պաշտպանությունը
Դեկտեմբերի 16-ի ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտին (ՀԱԻ) կից գործող ԲԿԳԿ 007 «Հնագիտություն և ազգագրություն» մասնագիտական նիստի ընթացքում կայացավ ՀԱԻ Վաղ հնագիտության բաժնի գիտաշխատող Արմինե Հարությունյանի «Հայաստանի նեոլիթ-էնեոլիթյան խեցեղենը (ըստ Արարատյան դաշտի Ակնաշեն և Առատաշեն բնակատեղիների նյութերի)» խորագրով թեկնածուական ատենախոսության պաշտպանությունը: Ա․ Հարությունյանը երկար տարիների ընթացքում ստեղծել է մի շատ կարևոր աշխատություն՝ նվիրված Հայաստանի վաղագույն` նեոլիթյան և վաղ Էնեոլիթյան դարաշրջանների խեցեղենի ուսումնասիրությանը։ Ատենախոսության գիտական ղեկավար, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, պ. գ. դ. Պավել Ավետիսյանը ներկայացրեց ատենախոսին՝ նշելով, որ աշխատությունը նշանավորում է Հայաստանում և ամբողջ Հարավային Կովկասում խեցեգործության սկզբնավորման փուլերը։ «Հնագիտություն և ազգագրություն» մասնագիտական խորհրդի գիտքարտուղար, պ․ գ․ թ․ Արսեն Հարությունյանը ողջունեց ներկաներին և ներկայացրեց Ա․ Հարությունյանի կենսագրականը։ Ելույթներով հանդես եկան նաև պաշտոնական ընդդիմախոսներ պ. գ. դ., պրոֆեսոր Աշոտ Փիլիպոսյանը և պ. գ. թ., ՀԱԻ տնօրեն Արսեն Բոբոխյանը։ Ատենախոսությունը ներկայացրեց Ա․ Հարությունյանը՝ նշելով՝ ամբողջ աշխատանքը կատարվել է հնագիտական տվյալների և հնաչափական անալիզների արդյունքների հիման վրա։ Համակարգվել և վերլուծվել են ինչպես խեցեղենի մորֆոտիպաբանական, այնպես էլ տեխնիկական և տեխնոլոգիական պարամետրերն ու հատկանիշները։ Մշակութային և ժամանակագրական լայն զուգահեռների ընդգրկմամբ կատարվել է համեմատական վերլուծություն՝ ուսումնասիրվող երևույթի պատմա-մշակութային համատեքստը վերհանելու նպատակով: Ատենախոսության վերաբերյալ կարծիքներ հայտնեցին «Հնագիտություն և ազգագրություն» մասնագիտական նիստի հանձնաժողովի անդամները։ Բոլորն էլ աշխատությունը կարևորեցին, նշեցին առկա թերությունները, որոնք էական ազդեցություն չունեն։ Եղան նաև այլ ելույթներ, առաջարկներ։ Վերջում գաղտնի քվեարկությոմբ աշխատությունն ընդունվեց դրական. Ա․ Հարությունյանին կշնորհվի պատմական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան։ Ա․ Հարությունյանը շնորհակալություն հայտնեց աշխատանքի ընթացքում իրեն աջակցողներին՝ գիտական ղեկավարին, ՀԱԻ Վաղ հնագիտության բաժնի ղեկավար Ռուբեն Բադալյանին, Երևանի պետական համալսարանի հնագիտության և ազգագրության ամբիովի վարիչ Հայկ Ավետիսյանին, ՀՀ ԳԱԱ երկրաբանության ինստիտուտի աշխատակիցներին, առանց որոնց համագործակցությամբ աշխատությունը չէր ստացվի, այլոց։
2024-12-16
ՀԱԻ աշխատակիցները մասնակցել են «Ամենամյա ամփոփիչ գիտաժողով-2024»-ին
Ս.թ. դեկտեմբերի 7-15-ը Երևանի պետական համալսարանում անցկացվեց Հայաստանի գիտական համայնքի «Ամենամյա ամփոփիչ գիտաժողով-2024» գիտական միջոցառումը: Գիտաժողովին զեկույցներով հանդես են եկել նաև Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի (ՀԱԻ) աշխատակիցները: ՀԱԻ Հնակենսաբանության և էթնոկենսաբանության խմբի ղեկավար Ռոման Հովսեփյանը ներկայացրել է «Ջրօգտագործման մշակույթը Հայկական լեռնաշխարհում հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը. հետազոտության ընթացիկ արդյունքները և հեռանկարները» խորագրով զեկույցը, Վաղ հնագիտության բաժնի գիտաշխատող Բենիկ Վարդանյանը՝ «Հայաստանը և բրոնզի դարի աշխարհ-համակարգը. հին տեխնոլոգիաները փորձարարական հնագիտության լույսի ներքո», իսկ Արցախի պատմամշակութային ժառանգության ուսումնասիրության խմբի գիտաշխատող Հայկուհի Մուրադյանը՝ «Հայ մշակութային ժառանգության միջգիտակարգային ուսումնասիրություններ» զեկույցները:
2024-12-15
«Փոխակերպվող ինքնությունները իրական քաղաքականության (Realpolitik) իրականացման համատեքստում» խորագրով հանդիպում-բանախոսություն
Դեկտեմբերի 11-ին Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի (ՀԱԻ) ընթերցասրահում Սփյուռքի ուսումնասիրության բաժնի նախաձեռնությամբ տեղի ունեցավ «Փոխակերպվող ինքնությունները իրական քաղաքականության (Realpolitik) իրականացման համատեքստում» խորագրով հանդիպում-բանախոսությունը։ Բանախոսությունը վարեցին Հայ-ռուսական (Սլավոնական) համալսարանի Միջազգային հարաբերությունների և հասարակաքաղաքական գիտությունների ինստիտուտի Քաղաքագիտության ամբիոնի վարիչ, փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր Հովհաննես Լավրենտիի Սարգսյանը և նույն ամբիոնի դոցենտ, քաղաքական գիտությունների թեկնածու Նորայր Արմենի Դունամալյանը: Բանախոսության ընթացքում Հովհաննես Սարգսյանը, մասնավորապես, նշեց հայագիտական հետազոտությունների, հատկապես, արդի հայ ինքնության (ինչպես ՀՀ-ում, այնպես էլ՝ Սփյուռքում) ուսումնասիրությունների ռազմավարական նշանակությունը ներկայիս ներքին և արտաքին պետական քաղաքականության կերտման գործընթացում: Ներկայացվեցին Հայ-ռուսական (Սլավոնական) համալսարանի Քաղաքագիտության ամբիոնի կողմից իրականացվող «Ձևափոխվող ինքնությունները իբրև քաղաքագիտական հետազոտության հիﬓահարց (Հարավային Կովկասի պետությունների օրինակով)» ծրագրի նպատակներն ու մեթոդաբանությունը: Նորայր Դունամալյանն, իր հերթին, անդրադարձավ ազգային, քաղաքական և քաղաքացիական ինքնությունների ձևափոխման առանձնահատկություններին՝ ներկայիս իրականության պայմաններում: Բանախոսությունն ավարտվեց ակտիվ քննարկմամբ:
2024-12-11
«Արցախի Մեծ Շենի «Մանդուռ» վանքը» թեմայով բանախոսություն ՀԱԻ-ում
Դեկտեմբերի 9-ին Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի (ՀԱԻ) ընթերցասրահում տեղի ունեցավ Արցախի պատմամշակութային ժառանգության ուսումնասիրության խմբի հերթական սեմինարը։ «Արցախի Մեծ Շենի «Մանդուռ» վանքը» թեմայով հանդես եկավ ՀԱԻ աշխատակից Համազասպ Աբրահամյանը։ Հ. Աբրահամյանը ներկայացրեց Մարտակերտի շրջանի Մեծ Շեն գյուղի մերձակա հնավայր-սրբավայրերից մեկը, որը տարածքի բնակիչներն անվանում են Մանդուռ, այսինքն՝ մատուռ։ Թեմային անդրադարձավ նաև խմբի ղեկավար, պ․ գ․ դ․, պրոֆեսոր Համլետ Պետրոսյանը։ Բանախոսությունն ավարտվեց ակտիվ քննարկմամբ:
2024-12-09
Մասնակցություն «Միջերկրականի միջնադարյան և ժամանակակից խեցեղենի XIV համագումարին», Ռավեննա-2024
Սույն թվականի նոյեմբերի 18-23-ը ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի Միջնադարյան հնագիտության բաժնի ավագ գիտաշխատող, պ․գ․թ․ Աստղիկ Բաբաջանյանը՝ “Luxury in Red: Exploring Fine Red Burnished Wares in Medieval Armenian Ceramic Production and Consumption”, Արցախի պատմամշակութային ժառանգության ուսումնասիրության խմբի ղեկավար, պ․գ․դ․ Համլետ Պետրոսյանը` “Transcaucasian Jars for Wine Serving and Medieval Feast” և նույն բաժնի գիտաշխատող, պ․գ․թ․ Տատյանա Վարդանեսովան (համահեղինակ Էլիզա Պրունո)՝ “Rethinking the medieval Dvin glazed ceramics from the collection of the History Museum of Armenia as social marker: the first assessment” զեկուցումներով մասնակցեցին Իտալիայի Ռավեննա և Ֆաենցա քաղաքներում կայացած «Միջերկրականի միջնադարյան և ժամանակակից խեցեղենի XIV համագումարին» (XIV Congress AIECM3, Ravenna 2024, https://www.aiecm3ravenna.com /): Կարմրափայլ խեցեղենի ֆենոմենը, որն այդքան բնորոշ է Հայկական լեռնաշխարհին զարգացած միջնադարում, գրեթե անծանոթ է արևմուտքում։ Այսպիսով, թեման զգալի հետաքրքրություն առաջացրեց Միջերկրականի ավազանի երկրների միջնադարյան խեցեղենի փորձագետների շրջանակում, և քննարկումների շնորհիվ բացահայտվեց, որ նմանատիպ տեխնիկայով հարդարված խեցեղեն ի հայտ է գալիս Բուլղարիայում, որտեղ 11-12-րդ դարերում հայկական համայնք էր հաստատվել, որն էլ, ըստ երևույթին, նման տեխնոլոգիան շարունակել է կիրառել հայրենիքից դուրս։ Համագումարը հիանալի հնարավորություն տվեց գիտելիքների փոխանակման, քննարկումների խթանման և համագործակցության հնարավորություններ ստեղծելու համար Միջերկրական ծովի տարբեր երկրների փորձագետների հետ: Համաժողովին մասնակցությունը հնարավոր դարձավ Հ․ Հովնանյան ընտանիքի հիմնադրամի տրամադրած ֆինանսավորման շնորհիվ։
2024-11-23
«Հայոց վիպերգերը՝ եվրոպական բալլադների ուսումնասիրության համատեքստում» թեմայով բանախոսություն
Նոյեմբերի 21-ին ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի (ՀԱԻ) ընթերցասրահում տեղի ունեցավ հերթական բանախոսությունը՝ նվիրված Հայոց վիպերգերին։ ՀԱԻ Բնագիտության բաժնի կողմից «Բանագիտական քննարկումներ»-ի շրջանակում «Հայոց վիպերգերը՝ եվրոպական բալլադների ուսումնասիրության համատեքստում» թեմայով հանդես եկավ բ․ գ․ թ․ Լուսինե Հայրիյանը։
2024-11-21
